آینده جامعه قدسی: امکانات و چشم انداز اجتماعی ـ سیاسی دین در ایران پساانقلابی
نویسندگان
چکیده
این مقاله شرایط اجتماعی ایران را در حالی که حدود بیست و نه سال از انقلاب می گذرد، بر مبنای تفسیری از جامعه مدرن و جامعه به نحو فزاینده در حال مدرن شدن مورد بحث قرار داده است و تناسب و هم خوانی آن را با نوع معینی از حضور اجتماعی دین مطرح می سازد. درباره حضور اجتماعی دین چهار دیدگاه را می توان از هم تمیز داد: دیدگاه ضددینی (حذف دین)، دیدگاه مدافع خصوصی شدن دین (عدم حضور اجتماعی)، دیدگاه سیاست دین دارانه (حضور حداقلی)، دیدگاه سیاست دینی (حضور حداکثری). مقاله با چارچوب نظری ای که مفاهیم اصلی آن مأخوذ از آرای چارلز دیویس و جامعه شناسانی چون پیتر برگر، و هرویولژه است، آغاز می شود و با بحث از پیامدهای منفی جامعه قدسی در ایران بعد از انقلاب ادامه می یابد. بر مبنای تحلیل وضعیتی که مقاله با طرح برخی مفاهیم نظیر تکثر اجتماعی، چندگانگی نظام های ارزشی، و بحران جامعه پذیری دینی ارائه می کند، این نتیجه حاصل می شود که گزینه سیاست دینی یا طرح قدسی جامعه دیگر گزینه کارآمد و سازگار با شرایط اجتماعی نخواهد بود. به عبارت دیگر، شرایط اجتماعی مساعد برای تداوم آن دیگر موجود نیست. این البته به معنای پایان اجتماعی گزینه مذکور است و نه پایان سیاسی آن. انحصارگرایی دینی مندرج در این گزینه پیامدهایی منفی به بار آورده است که اجمالا به پاره ای از آن ها اشاره شده است. در ادامه گزینه بدیل باز هم بر مبنای چارچوب مفهومی مأخوذ از چارلز دیویس و آرای وی در باب طرح کثرت گرایانه جامعه مورد بحث قرار گرفته و شرایط اجتماعی برای تحقق آن مساعد ارزیابی شده است. گزینه های یک و دو به دلیل این که هر گونه حضور اجتماعی دین را نفی می کنند، اساسآ محل نزاع نبوده اند و در این مقاله نیز جز به اشاره به آن ها پرداخته نشده است.
منابع مشابه
آینده جامعه قدسی: امکانات و چشم‌انداز اجتماعی ـ سیاسی دین در ایران پساانقلابی
این مقاله شرایط اجتماعی ایران را در حالی‌که حدود بیست و نه سال از انقلاب می‌گذرد، بر مبنای تفسیری از جامعه مدرن و جامعه به نحو فزاینده در حال مدرن شدن مورد بحث قرار داده است و تناسب و هم‌خوانی آن را با نوع معینی از حضور اجتماعی دین مطرح می‌سازد. درباره حضور اجتماعی دین چهار دیدگاه را می‌توان از هم تمیز داد: دیدگاه ضددینی (حذف دین)، دیدگاه مدافع خصوصی شدن دین (عدم حضور اجتماعی)، دیدگاه سیاست دین...
متن کاملچشم انداز آینده (قسمت اول)
مانایى، پایایى و پویایى هر مکتب و اندیشه اى به عوامل مختلف و متعددى بستگى دارد. از جمله مهم ترین این عوامل رفتار پیروان و معتقدان آن مکتب است. به عبارت روشن تر، کنش و عمل پیروان یک مکتب بر پویایى و پایایى آن مکتب تأثیر بسزایى دارد. مکتب اسلام از بدو پیدایش تاکنون روشنایى و نور را براى پیروان خود به ارمغان آورده است، این مکتب با تکیه بر عناصرى چون تدبّر و تعمق در کائنات هستى و کاوش شناخت و معر...
متن کاملایران وآسیای مرکزی روندهای منطقه‌ای و چشم انداز آینده
این مقاله به بررسی پیامدهای روندهای اقتصادی، سیاسی، امنیتی و ارتباطاتی و همگرایی منطقه ای در آسیای مرکزی برای منافع جمهوری اسلامی ایران متمرکز است. پس از فروپاشی شوروی و استقلال دولت های قزاقستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان و ازبکستان، آسیای مرکزی به عنوان یک زیرسیستم فرعی در عرصه بین المللی در حال تکامل بوده است، این منطقه به طور فزاینده ای به عرصه ای برای کشمکش و نیز همکاری قدرت های مطرح...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
جامعه شناسی ایرانجلد ۸، شماره ۱، صفحات ۵۶-۸۰
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023